ફૂલોની ફોરમની ભરપૂર એવા એકાંત ઉદ્યાનમાં બે પ્રેમીઓ એકમેકને અઢેલીને બેઠાં હતાં. સમીપમાં જ સરોવર હતું ને તેમાં કમળો ખીલી ઊઠ્યાં હતાં. એકાંત ઉદ્યાનમાં એવી જ રીતે ખીલી ઊઠીને બે પ્રેમીઓ પ્રેમાલાપ કરતાં બેઠાં હતાં.
સ્ત્રીએ કહ્યું : ‘તમે મારા પ્રાણ છો, દેવ છો, ને મને ખૂબ ખૂબ પ્રિય છો.’ ને પુરુષની ચરણરજને તેણે અંતરના ઉમળકાથી પોતાને માથે ચઢાવી દીધી. પુરુષે પ્રસન્નતામાં ડૂબી તેને સુધામય શબ્દોથી ભીની કરી.
‘આપણો પ્રેમ આવો જ રહેજો.’ સ્ત્રીએ કહેવાનું શરૂ કર્યું : ‘તમારા વિના હું લેશ પણ જીવી નહિ શકું. મારું કમનસીબ છે કે તમે દૂર દેશમાં જઈ રહ્યા છો.’
પુરુષે તેને આશ્લેષ આપીને કહેવા માંડ્યું કે આપણો પ્રેમ આવો જ રહેજો. દિનપ્રતિદિન વધતો રહેજો.
ને પ્રેમીઓ પોતપોતાને ઘેર જવા છૂટાં પડ્યાં.
એ વાતને વરસો વહી ગયાં. દીન, હીન ને કંગાળ જેવો બનીને ભિક્ષુના રૂપમાં પેલો પ્રેમી એક વાર એજ ઉદ્યાનમાં પોતાની વિરહઘેલી પ્રેમિકાની પાસે હાજર થયો, ને તેના પ્રેમની માગણી કરવા માંડ્યો : ‘તારા વિના મારું કોઈ નથી. તું જ મારી દેવી – પ્રેરણા ને પ્રશાંતિ દેનારી દેવી છે. તારા વિના મારું કોઈ નથી.’ ને તેને હાથ લંબાવીને આગળ વધવા માંડ્યું.
પ્રેમિકા પાછી હઠી ગઈ ને કહેવા માંડી : ‘અરે, તમે તો બદલાઈ ગયા છો ! આ બિહામણી લાંબી દાઢીને પહેલાં કાઢી નાખો. તમે તો બદલાઈ ગયા છો.’
‘હું એ જ છું, બદલાયો નથી.’ પ્રેમીએ ખુલાસો કર્યો. પણ સ્ત્રી ત્યાંથી ચાલવા માંડી. પ્રેમીની છાતી આઘાતથી ભારે થઈ ગઈ.
પ્રેમના એ એકાએક મળેલા પાઠને તાજો રાખવા એણે ત્યારથી જ દાઢી વધારવાની ચાલુ જ રાખી.
- શ્રી યોગેશ્વરજી